اختصاصی ترنم شعر/ سی و یکمین نشست از سری نشست های «یک ماه یک کتاب» به نقد مجموعه شعر «تمرین سکوت می کنم بعد از تو» حمیدرضا شکارسری اختصاص داشت.
این نشست با حضور مولف، شاعران و کارشناسانی چون لیلا کردبچه، میلاد عرفان پور، عبدالحمید ضیایی، محسن محمدی، علی داوودی، مجید سعدآبادی و… با اجرا و مدیریت فریبا یوسفی در حوزه هنری برگزار شد.
«تمرین سکوت می کنم بعد از تو» مجموعه اشعار حمیدرضا شکارسری است که برای اولین بار در قالب رباعی و به همت انتشارات سوره مهر منتشر شده است.
میلاد عرفان پور در خصوص قالب رباعی گفت: می توان مدتها درباره رباعی صحبت کرد. در عصری به سر می بریم که اقبال مجدد به سمت قالب شعر رباعی را شاهد هستیم و گواه آن، کتاب شکارسری است که در این جلسه به آن خواهیم پرداخت. بخشی از اقبال به رباعی به دلیل وجود رسانه های جدید در حال افزایش است. فرصت های کوتاهی که انسان های امروز پیدا کرده اند باعث شد که قالب کوتاه رباعی رونق بیشتری پیدا کند که این رونق باعث شده از طرفی رباعی هایی ببینیم که شأن این حوزه را رعایت نمی کنند و از طرفی رباعی های خوبی می شنویم که انتظارمان از صاحبان اثر بیشتر می شود و سخت گیری ها بیشتر خواهند شد.
وی در خصوص این کتاب گفت: گویی کتاب شکارسری از سالهای مختلف صحبت می کند چراکه بعضی از رباعی ها به شکلی نزدیک به رباعی هایی است که در دهه ۷۰ می شنیدیم.
عرفان پور افزود: کتاب شکارسری ویژگی های بسیاری دارد. به طور مثال در رباعی های این کتاب اصل غافلگیری که در رباعی مرسوم است گنجانده شده و در بعضی از رباعی ها بسیار اثرگذار است. ویژگی دیگر این کتاب ورود مضامینی است که در عصر ما مرسوم است. بعضی از رباعی های این کتاب بسیار خلاقانه هستند که نسبت به سایر رباعیات این کتاب در سطح بالاتری قرار دارد. در بیان رباعی های امروز کمتر رباعی به این زیبایی و خلق تصویر دیده بودم.
این رباعی سرا اضافه کرد: در شعرهای شکارسری معمولا شعر بر محور چند عنصر است. شکارسری در شعرهای سپید یک عنصر را پیدا و آن را اسیر می کند و مضمون های مختلفی از آن می سازد. آشنایی زدایی از دیگر ویژگی های این کتاب است. تکرار های به جا و موثر در این کتاب بسیار زیبا آورده شده است که متاسفانه در رباعی های امروزه خیلی کم دیده می شود.
دکتر لیلا کردبچه نیز درخصوص شکارسری و کتابش گفت: در مورد رباعی صحبت کردن به واقع برای من سخت است و در مورد اشعار شکارسری صحبت کردن به مراتب سخت تر. قالب رباعی بسیار زیباست و در مورد پیدایش آن داستان های مختلفی ساخته اند. رباعی نیاز شعر فارسی بوده و هست، در قالبی کوتاه با مقدمه ای مختصر در حد یک مصراع یا بیت می توان به یک نتیجه رسید. انتخاب کوتاه ترین قالب شعر همیشه محدودیت هایی دارد از جمله اینکه شاعر باید با مقدمه سازی کوتاه نتیجه گیری کند. استفاده از عناصر رباعی مثل زبان آهنگین، بیانی ادبی و صور خیال و … بعد از مدتی حالتی خودکار پیدا می کند، که این هم ازجمله محدودیت هایی است که شاعر با انتخاب قالب رباعی برای خود ایجاد می کند. البته در سایر قالب ها هم محدودیت وجود دارد اما رباعی به واسطه کوتاه بودن بیشتر دچار محدودیت است.
وی افزود: عرف به این شکل است که در مصراع آخر جمله ای حکیمانه قرار داده می شود و به اصطلاح حکم اندازی اتفاق می افتد، در این مجموعه حکم اندازی ها خیلی خوب رعایت شده و جمله های حکیمانه در مصراع چهارم به خواننده هدیه می دهد، از دیگر ویژگی‌های این اثر می توان به این موضوع اشاره کرد که این حکم اندازی ها و جملات حکیمانه در بعضی موارد در مصراع سوم آورده شده است و تصویر اصلی همان مصراع سوم است و در مصراع چهارم توضیحی در مورد حکم داده می شود. ویژگی دیگر این کتاب استفاده از ردیف های طولانی است که به زیبایی از این موضوع استفاده شده است.
دکتر ضیایی نیز پس از تبریک به شکارسری افزود: استاد شکارسری را با شعر سپید می‌شناسیم و این خود یک هنجارشکنی بود که او کتابی در قالب رباعی منتشر کرد. اندیشه، وجه تمایز این کتاب با سایر کتاب های رباعی است.
مجید سعدآبادی از شاعران سپیدسرای روزگار ما نیز گفت: حس کردم این کتاب مجموعه شعر سپید شکارسری است و همان تشخص شاعرانه شکارسری در شعر سپید در این کتاب هم دیده می شود. جنس تصاویر در این مجموعه دقیقاً جنس تصاویر شعر سپید است.
محسن محمدی غزلسرا ضمن تبریک به شکارسری گفت: برخلاف دوستان، من زبان و اندیشه این مجموعه را به زبان کلاسیک نزدیک می بینم و این از هنرهای شاعر است که مخاطب با هر دیدگاهی شعر او را با زبانی متفاوت می بیند.
در پایان شکارسری ضمن تشکر از حضار و مهمانان این نشست، گفت: این جلسات فرصت خوبی است که حرفها و تفسیر ها را بشنویم و من در این جلسه به معنای واقعی از نظرات دوستان استفاده کردم که در چاپ‌های بعدی از این نکات بهره می برم.
جلسات «یک ماه یک کتاب» عنوان سلسله جلساتی است که تاکنون در آن آثار شاعران زن نقد و بررسی می شد، اما در رویکرد جدید این نشست، مجموعه شعرهای آقایان شاعر نیز مورد نقد و بررسی قرار می گیرد.
ضمن اینکه علاقمندان برای حضور در این نشست ماهانه و اطلاع از زمان برگزاری آن می توانند به سایت حوزه هنری مراجعه نمایند. همچنین ورود برای علاقمندان آزاد و رایگان است.
خبرنگار: حمید رهدارپور
عکس: حوزه هنری
