اختصاصی ترنم شعر/ دومین جلسه از سری نشست های قربت شعر (نشست های اینستاگرامی ترنم شعر) با حضور کیانوش خانمحمدی، مرضیه فرمانی و رضا صفری، با اجرای محمدرضا داداشی آذر در صفحه اینستاگرامی ترنم شعر برگزار شد.
در این نشست، کیانوش خانمحمدی درخصوص کتاب «یک عمر سپید» گفت: «یک عمر سپید» مجموعه اشعار سپید از شاملو تا به امروز است که طی فراخوانی به علاقمندان شعر سپید اعلام شد تا آثار خود را ارسال کنند.
وی افزود: «وقتی ناشر این پیشنهاد را به من داد، در ابتدا نپذیرفتم؛ اما احساس کردم که انجام این کار، در کنار لازم بودنش، به خود من بسیار کمک میکند تا تمام مسیری را که شعر سپید از احمد شاملو تا به امروز آمده، مرور کنم. دلیل دوم هم این بود که من بهجای منتقد این اثر، گردآوردهی آن باشم.»
خانمحمدی اضافه کرد: «کتاب دیگر من با عنوان «ده دقیقه و سی ثانیه» که شامل اشعاری مثل آینه، قطار، ساعت و … میشود را قصد داشتیم به نمایشگاه امسال برسانیم؛ اما باتوجه به شرایط فعلی، انتشار کتاب را به نشر نگاه میسپارم و تابع تصمیم او هستم.»
خانمحمدی دلایل همکاریاش با نشر شانی را گزیدهکاری و توجه به کیفیت آثار عنوان کرد و گفت:«شانی هم مثل اکثر انتشاراتها، کتابهای کمتری چاپ میکند. فارغ از توجه به کیفیت آثار، فروش کتاب، کاهش پیدا کرده و ناشران را مجبور به گزیدهکاری میکند.»
این شاعر سپید سرا در پاسخ به سوال یکی از مخاطبان دربارهی دلایل عدم انتشار اشعار کلاسیکش گفت: «من شعر سرودن را در دورهی نوجوانی با شعر کلاسیک آغاز کردم. بعد از یک وقفهی کوتاه، شعر نیمایی، غزل و مثنوی نوشتم. از سال هشتاد و پنج، شروع به نوشتن شعر سپید کردم؛ چون فکر میکنم برای جامعهی امروز، شعر سپید، اثربخش است. درحال حاضر هم در سال، یکی، دو شعر کلاسیک مینویسم و به همین دلیل علاقهای به سرودن و چاپ آن ندارم؛ اما به صورت جدی ترانههایی مینویسم که با اسم خودم منتشر نمیشوند.»
خانمحمدی در پاسخ به درخواست مجری چند کتاب و فیلم معرفی کرد و گفت: «بهترین راه برای یادگیری نوشتن شعر، خاصه شعر سپید، خواندن شعر خوب نیست؛ مطالعهی نمایشنامه است. زیرا هنر امروز نیاز به جوهرهی دراماتیک دارد و این عنصر میتواند کمک کند تا شعر، جایگاه واقعی خود را پیدا کند و توسط مخاطب دنبال شود. چه نمایشنامه کلاسیک باشد؛ چه مدرن.»
او نمایشنامههایی از هارولد پینتر، اوژن یونسکو، ساموئل بکت را برای مطالعه پیشنهاد کرد. همچین فیلمهای سه گانهی آبی، قرمز و سفید کیشلوفسکی را نام برد و به مخاطبان توصیه کرد با نگاه تحلیلی، فیلمهای یک کارگردان مثل آرنوفسکی یا نولان را ببینند.
خانمحمدی با خواندن شعر بلند آینه به صحبت های خود پایان داد.
در بخش دوم از مرضیه فرمانی، دبیر جلسات شعر حوزههنری استان گیلان دعوت شد. او از سال هشتاد با این مجموعه همکاری میکند و به تازگی دبیر آن شده است.
فرمانی اهداف و برنامههای بخش شعر حوزهی هنری را در سال 99 اینگونه شرح داد: «هدف اصلی ما این است که به دوستان کمتجربهتر در قالب کارگاههای شعر، کمک کنیم و برنامههایی در این زمینه داریم.»
او دربارهی وضعیت شعر در گیلان گفت: «خوشبختانه گیلان شاعران مطرح و نامآوری دارد؛ اما در بحث نقد، آسیبی گریبانگیر شعر جامعهی ما است که به گیلان هم سرایت کرده و آن ضعف ما در نقد است. باید نقدهای بهتر و اصولیتری شود. برنامههایی برای قوتبخشیدن به نقد داریم که پس از پایان قرنطینه، آنها را اجرا خواهیم کرد.»
فرمانی حوزهی هنری گیلان را پویا و فعال در حوزهی شعر و پژوهش دانست و گفت: «در گیلان، حوزهی هنری، جزو معدود ارگانهایی است که به تاریخ شفاهی و شعر بسیار اهمیت میدهد. البته در بعضی مقاطع شاهد رکود بودیم؛ اما در کل اتفاقات خوبی افتاده است و از نظر بودجه هم از ما به خوبی حمایت میکنند.
او دربارهی وضعیت شاعرانی که به لهجهها و زبانهای مختلف در گیلان، شعر میسرایند گفت: «در گیلان ما شاعران بسیار خوبی داریم که به گویشهای گیلکی، تالشی و حتی آذری، شعر میسرایند و انجمنهای شعر مثل خانهی فرهنگ هم از آنها حمایت کرده و جلسات خوبی برگزار میکنند.»
او در پاسخ به این سوال که انجمنهای شعر گیلان، باهم همکاری و ارتباطشان چهگونه است، گفت:«این ارتباط را دبیر انجمنها ایجاد میکنند و ما تلاش میکنیم باهم همکاری داشته باشیم؛ به همین علت رقابتی بین ما وجود ندارد. اما در بعضی دورهها هم موازیکاری و رقابت بسیار پررنگ بوده است.»
به عنوان آخرین مهمان از رضا صفری، ترانهسرای گیلانی دعوت شد که به معرفی خود و شعرخوانی پرداخت. او از نوجوانی سرودن شعر را با شعر کلاسیک آغاز و سپس با نوشتن ترانه ادامه داد. صفری جزو هیئت موسس خانهی ترانهی لاهیجان است.
گزارش: هانیه شالباف