اختصاصی ترنم شعر/ سیمین بهبهانی ملقب به “بانوی غزل” در 28 تیر سال 1306 در تهران دیده به جهان گشود. به مناسبت سالروز میلاد سیمین شعر ایران، نگاهی بیندازیم به زندگینامه این شاعر خوش ذوق فارسی زبان.
سیمین خلیلی معروف به “سیمین بهبهانی” فرزند عباس خلیلی بود. سیمین بهبهانی از چهرههای ماندگار و شاعر ارزنده و صاحب سبک درعرصه غزل فارسی و همچنین از زنان پیشرو و سنت ستیز معاصر، که در زمینه حقوق بشر و حقوق زنان نیز فعالیت میکرد.
شعرهای سیمین بهبهانی موضوعاتی از جمله عشق به وطن، زلزله، انقلاب، جنگ، فقر، تنفروشی، آزادی بیان و حقوق برابر برای زنان را در بر میگیرند. او به خاطر سرودن غزل فارسی در وزنهای کمسابقه به «نیمای غزل» معروف شد.
به گفته بانوی غزل، او کار خود را از سن 14 سالگی آغاز کردهاست: “من کارم را از ۱۴ سالگی با توجه به مسائل اجتماعی آغاز کردهام و هرگز به مسائل عاطفی بی توجه نبوده ام. شعرم تجربه لحظههاست؛ گویی زمان و لحظهها را جرعه جرعه نوشیدم، گاه تلخ و گاه شیرین. با جوانی ام، جوانی کردم، شور برآوردم و با خشمم به خروش آمدم.”
او در همان سن شعر خود را برای پروین اعتصامی میخواند و با استقبال پروین اعتصامی روبرو میشود. اتفاقی که به “روزی که پروین، سیمین را بوسید” معروف شد.
بعدتر سیمین بهبهانی در مصاحبهای عنوان کرد که آرزو میکردم مانند پروین شوم اما خبر نداشت خود قرار است یکی از قلههای بلندبالای تاریخ شعر زنان و یکی از قلههای شعر معاصر شود.
سیمین بهبهانی در خانوادهای رشد کرد که سابقه فعالیت سیاسی و اجتماعی داشت. پدر او به همراه مصدق و دیگر یاران “انجمن یاران” را تاسیس کردند که بعدها منجر به تشکیل جبهه ملی شد. فخری عظمی، مادر سیمین بهبهانی، به همراه پروین اعتصامی، کانون بانوان ایران را تاسیس کرد. اینگونه فعالیتهای سیاسی و اجتماعی، باعث آشنایی پدر و مادر سیمین بهبهانی شد، به این ترتیب که وقتی مادر بهبهانی شعر «از کوی خائن، لالهگون باید نمود/ جاری از هر جوی کشور، جوی خون باید نمود.» را برای روزنامه اقدام میفرستد (روزنامهای که عباس خلیلی، پدر سیمین بهبهانی، مدیر آن بود) و این شعر باب آشناییشان را باز میکند.
دوباره میسازمت وطن!
اگر چه با خشت جان خویش
ستون به سقف تو می زنم
اگر چه با استخوان خویش
این روحیه میهن پرستی نیمای غزل و سرایش شعرهایی چون میسازمت وطن، حاصل بذر عشق به میهنی است که توسط پدر و مادر او در وجود او کاشته شد.
سیمین شعر ایران، در تاریخ 15 مرداد 1393 به کما رفت و در تاریخ 28 مرداد همان سال به علت ایست قلبی و تنفسی درگذشت.
سه تار شکسته (۱۳۳۰)، جای پا (۱۳۳۵)، چلچراغ (۱۳۳۶)، مرمر (۱۳۴۱)، رستاخیز (1352)، خطی ز سرعت و از آتش (۱۳۶۰)، دشت ارژن (۱۳۶۲)، گزینه اشعار (۱۳۶۷)، درباره هنر و ادبیات (۱۳۶۸)، آن مرد، مرد همراهم (۱۳۶۹)، کاغذین جامه (۱۳۷۱)، کولی و نامه و عشق (۱۳۷۳)، عاشق تر از همیشه بخوان (۱۳۷۳)، شاعران امروز فرانسه (۱۳۷۳) [ترجمه فارسی از اثر پیر دوبوادفر ، چاپ دوم :۱۳۸۲]، با قلب خود چه خریدم؟ (۱۳۷۵)، یک دریچه آزادی (۱۳۷۴)، مجموعه اشعار (۲۰۰۳) و یکی مثلا این که(۲۰۰۵) از جمله آثاری است که سیمین بهبهانی از خود برای شعر فارسی به یادگاد گذاشتهاست.
خبرنگار: محمدرضا داداشی آذر