اختصاصی ترنم شعر/ سومین نشست از سری نشست های ساعت نقد که به کتاب های تازه منتشر شده اختصاص دارد، با بررسی مجموعه شعر «میان جیوه و اندوه» اثر لیلا کردبچه برگزار شد.
این نشست با حضور دکتر عبدالحمید ضیایی و مرتضی کاردر به عنوان منتقد و با حضور شاعرانی چون فریبا یوسفی، کمال شفیعی، علی داودی و… با اجرا و دبیری آرش شفاعی در حوزه هنری برپا شد.
عبدالحمید ضیایی در خصوص این مجموعه و شاعر نام آشنای آن گفت: کردبچه شاعری است که با پژوهش و فرهنگ نویسی بیگانه نیست و سلامت شعرش بر همگان مبرهن است. در اشعار این کتاب به اصالت عاطفی اشاره میشود که برای مخاطب کاملا محرز است. بزرگترین هنر شاعر نزدیک کردن حس عاطفه و خاطرات شخصی به حس مخاطب به وسیلهی شعر است. عینیت گرایی در شعر سپید باید فیلتر شده باشد تا با ذهن مخاطب ارتباط برقرار کند. البته که «فهم» چیزی است که بین مخاطب و کتاب «میان جیوه و اندوه» قرار میگیرد.
ضیایی ادامه داد: به گواه آثار پیشین این شاعر، کردبچه شاعری عاطفه گراست و به جای تاکید بر باورها به عواطف تاکید میکند.
اما مورد مهمی که در این سطرها به چشم میخورد، افراط در به کارگیری علائم سجاوندی است که باعث میشود فهم لایه های بعدی شعر را برای مخاطب ببندد، او را تنبل کند، به دنبال مفاهیم جدید در شعر نباشد و تنها یک فهم را به مخاطب دیکته میکند.
این منتقد در ادامه به یک دست بودن کتاب نیز اشاره کرد و گفت: این کتاب کاملا یک دست است، از یک سو روایت میشود و شعرها سرنوشت مشابهی دارند.
وی افزود: هیچ خبری از رویکردهای ادبی، زبانی و گفتگوی بینامتنی نیز در اشعار وجود ندارد و گفتگوها یکسویه هستند. حتی جایی گفتگوی عاشق و معشوق در حد یک نزاع سطحی بین دو نفر تنزل پیدا میکند.
مرتضی کاردر دیگر منتقد این نشست نیز در خصوص کتاب «میان جیوه و اندوه» گفت: سوال اصلی که مطرح میشود، این است که با توجه به سلوک کردبچه، این کتاب چقدر اصالت دارد و چرا با اقبال عمومی مواجه میشود؟ به عنوان مثال حتی اشعار ویرایش نشدهی شاعرانی چون غلامرضا بروسان و سلمان هراتی پس از مرگ هم با اقبال روبرو هستند.
کاردر ادامه داد: زبان کردبچه زبان گفتار است نه زبان معیار. اینکه وجه تمایز شاعر کجاست و کیفیت و سطح زبان را تغییر میدهد قابل توجه است. در این اشعار، شاعر تحت تاثیر باورهای عمومی و پذیرفته شده قرار میگیرد. حتی در برخی از اشعار شاعر میتواند گزارشگر چیزهایی عمومی مثل «عشق» باشد.
این منتقد به ارجاعات شعری در این مجموعه نیز اشاره کرد و افزود: ارجاعات اشعار به واژههای «شعر» و «زن» بسیار چشمگیر است و این موضوع، مخاطب را بعد از خوانش چند شعر اول دلزده و خسته میکند. ضمن اینکه تقطیع سطرها و استفاده بیش از حد از علائم سجاوندی در بخش هایی مخاطب را کاملا گیج میکند و این درحالیست که میدانیم شاعر کاملا به موضوع تقطیع شعر احاطه دارد.
در پایان نشست لیلا کردبچه ضمن تشکر از همه میهمانان در آخرین اثر منتشر شده خود گفت: این کتاب هشتمین مجموعه شعر من است که بین سالهای 96 تا 99 سروده شده. مجموعه ای کاملا عاشقانه است و حس عاطفه در این کتاب نسبت به باقی آثارم بیشتر به چشم میخورد. در واقع این کتاب عزیزترین کتاب من است و با آن بسیار صمیمی هستم. با توجه به نگاه عمیق و ژرف منتقدان به این کتاب، علاقمند بودم که نوسانات بین عالم خیال و واقعیت که در اشعار وجود دارد هم دیده و به آن پرداخته شود.
مجموعه شعر سپید «میان جیوه و اندوه» در سال 1400 به همت موسسه انتشارات نگاه منتشر و به عنوان اثر شایسته تقدیر در جشنواره فجر امسال نیز معرفی شد.
نشست های ساعت نقد روزهای سه شنبه و با هدف نقد و بررسی تازه های نشر در حوزه هنری برگزار میشود. علاقمندان میتوانند برای حضور در این نشست ها در مکان حوزه هنری حضور پیدا کنند. ضمن اینکه حضور در این نشست ها آزاد و رایگان است.