ناصر فیض با بیان اینکه طنزپرداز کسی است که روی خطوط قرمز بنشیند ولی رنگی نشود، گفت: هنر او در این است که بدون اینکه به کسی توهین کند، بتواند حرف خودش را بزند.
همزمان با همایش ملی نکوداشت ابوالفضل زرویی نصرآباد، کارگاه طنزسرایی ناصر فیض، مدیر دفتر طنز حوزه هنری، در دانشگاه یزد برگزار شد.
فیض در این کارگاه با اشاره به ویژگی‌های طنزپردازی گفت: پایه و اساس طنز، تضاد و تناقض است و این دو عنصر مادر عناصر مورد استفاده در طنز هستند و اگرچه از یک جنس نیستند و کنار هم جمع نمی‌شوند، ولی با ذوق و ابتکار طنزپرداز، کنار هم قرار می‌گیرند.
مدیر دفتر طنز حوزه هنری یزد بیان کرد: طنزنویس باید با نگاه خلاقانه دست به خلق اثر بزند.
وی افزود: اگر شیوه استفاده از عناصر را بدانیم، می‌توانیم با آنها به خلق طنز بپردازیم وگرنه هیچ آدمی این‌قدر شیرین نیست که تا مدت‌ها بتواند شیرین حرف بزند و کفگیرش به ته دیگ نخورد چون یک سری از شگردهایش لو رفته است.
وی ادامه داد: طنزپرداز اگر نگاهی متفاوت به هر چیزی داشته باشد، می‌تواند با کنار هم قرار دادن آنها اثری طنزآمیز و تازه خلق کند.
فیض پرداختن به اصل موضوع و گسترش آن، بازی با کلمات، آشنایی با تکنیک‌های مختلف و استفاده از آنها در مواقع لازم و غیرمستقیم حرف زدن را از جمله نکات مهم و اساسی در طنزنویسی عنوان کرد.
ناصر فیض گفت: طنزپرداز می‌تواند به خطوط قرمز نزدیک شود ولی باید بلد باشد با ظرافت و بدون توهین، درست حرفش را بزند.
مدیر دفتر طنز حوزه هنری افزود: طنزپرداز باید دقت کند که موضوع اثرش دغدغه مخاطب باشد زیرا ما در طنز واقعی با دغدغه‌های جدی بشری ارتباط داریم.
فیض بیان کرد: هر چقدر طنزپرداز شگردها، ظرافت‌ها، دقت و نگاه کلی را که باید به یک دغدغه جدی بشری داشته باشد، در کار قرار دهد، به طنز نزدیک می‌شود و هر چه از این عوامل دور شود، اثرش به سمت فکاهه می‌رود.
وی با بیان اینکه طنز حدود چهل سال پیش معنای امروزی نداشت، گفت: پیش از آن طنز به معنای کنایه زدن و طعنه زدن به کار می‌رفته و حتی به معنای شوخ طبعی نبوده ولی چند دهه است که معنا پیدا کرده است.
مدیر دفتر طنز حوزه هنری در بخش دیگر از سخنان خود با اشاره به اینکه شاعر یا طنزپرداز در یک شعر فرصت چندانی برای بیان ندارد، گفت: شاعر یا طنزپرداز فرصت زیادی ندارد که همه موضوعات عالم را در اثر بگنجاند و از او نیز چنین توقع و انتظاری نیست.
فیض با بیان اینکه طنز باید مخاطب عام را نیز جذب کند و طوری باشد که همه با آن ارتباط برقرار کنند، تصریح کرد: طنزنویس برای اینکه نگاه گسترده‌تری داشته باشد، لازم است مقداری سطح کار را در حد فهم عامه قرار دهد؛ بدون اینکه به دامن ابتذال بیفتد که نکته مهمی است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه ترانه، زبان عامه مردم است، گفت: در طنز هم مانند ترانه باید ضمن پاسداشت زبان فارسی اثری خلق کنیم که عامه مردم متوجه شوند. باید زبان اثر به زبان مردم نزدیک باشد تا مشکلی در فهم آن نداشته باشند.
این کارشناس حوزه طنز، مخاطب‌شناسی را یکی از مهم‌ترین نکات ضروری و مورد توجه طنزپرداز دانست و افزود: طنزنویس باید با هنرمندی و خلاقیت، رندانه حرف‌هایی که نمی‌شود زد را بزند، اتفاقاً طنزپرداز باید به خطوط قرمز نزدیک شود ولی باید بلد باشد و درست حرفش را بزند و یقه‌اش را هم دست کسی ندهد.
وی بیان کرد: نباید به طنزپرداز بگوییم وارد این ماجرا نشو چون خط قرمز است، اتفاقا طنزپرداز با آن کار دارد.
فیض با بیان اینکه طنزپرداز کسی است که روی خطوط قرمز بنشیند ولی رنگی نشود، گفت: هنر او در این است که بدون اینکه به کسی توهین کند، بتواند حرف خودش را بزند.
وی ادامه داد: شاید در هیچ چیز به اندازه طنز، هنرمندانه حرف زدن و در پرده حرف زدن جایگاه نداشته باشد. البته اساس هنر همین است.
خالق مجموعه طنز «نزدیک ته خیار» افزود: در هاله‌ای از ابهام حرف زدن، با پیچیده حرف زدن که ذهن مخاطب را درگیر می‌کند، متفاوت است.
وی بیان کرد: اگر طنزپرداز با اثرش مردم را سرگرمِ مسائل سطحی و جنبی کند که بخندند و متوجه دغدغه اصلی خود نشوند، از رسالت خود فاصله گرفته و چه بسا به مردم ظلم کرده است.
