اختصاصی ترنم شعر/ نشست آبان ماه عصر شعر و ترانه برگزار شد.
نشست ادبی عصر شعر و ترانه با اجرای عبدالجبار کاکایی عصر روز پنجشنبه 2 آبان ماه با کارشناسی مجید معارفوند در بخش شعر کلاسیک، سابیر هاکا در بخش شعر سپید و حمیدرضا صمدی در بخش ترانه در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.
حمیدرضا صمدی ترانهسرای نام آشنای موسیقی در رابطه با ترانه در نقد اولین اثر گفت: ما ترانهسراها بر لبه یک تیغ در حال حرکت هستیم. یک سمت سطحی نویسی است و سمت دیگر پیچیده نویسی. ترانهسرا باید هشیار باشد که از هیچ سمتی پایین نیفتد.
او در ادامه خطاب به ترانه سراها گفت: ترانه سراها تمرکز کشفیاتشان روی مصرع پایانی هر بند معطوف باشد.
سابیر هاکا، کارشناس بخش شعر سپید گفت: لحن و خوانش اهمیت بسیاری دارد. برخی شاعران با خوانش بد، شعر خوبشان را میکشند که این بزرگترین ضربه به یک شعر خوب است. اتفاقاتی که حین سرایش برایتان میافتد، هنگام خوانش باید با شما همراه باشد. اگر بغض میکنید باید وقت خواندن آن قسمت بغض خود را بروز دهید.
کارشناس کرمانشاهی عصر شعر و ترانه اضافه کرد: شما به شاملو نگاه کنید، ضعیف ترین شعرش را هم اگر با صدای خودش گوش کنیم برایمان بهترین شعر جهان میشود.
حمیدرضا صمدی هم پیرامون خوانش شعر افزود: خوانش برای ترانهسرا بسیار اهمیت دارد. چون کار باید ارائه شود. گاهی ترانهسرا از فاصلهای دور پشت گوشی باید ترانه را ارائه کند و خوانش بد یعنی خوانده نشدن آن ترانه توسط خواننده.
او درباره بازیهای فرمی شاعران گفت: ترانهسرا باید بداند چرا فرم را به هم میریزد. به عنوان مثال 5 مصراع کردن هر بند آیا کمکی به شعر قرار است بکند؟
مجید معارفوند شاعر کلاسیکسرا و کارشناس برنامه در خصوص برخی آثار گفت: از ویژگیهای آثار هنری دعوت به بازخوانی است. اگر در شعر کشفیات خوبی اتفاق بیفتد مخاطب را به بازخوانی اثر دعوت میکند.
شاعر کتاب «این مرد یک مثلث بی ضلع» اضافه کرد: نکتهای که حائز اهمیت است این است که شاید وزن دست و پای شاعر کلاسیکسرا را ببندد اما همین محدودیتها خیلی جاها باعث شکوفا شدن خلاقیت شاعر میشود.
او ادامه داد: شاعر باید بداند در شعرش از چه میخواهد بگوید و متناسب با آن وزن کار را انتخاب کند. یعنی روی وزنهای ریتمدار از جدایی و تنهایی نگوید. مصداق عدم توجه به این موضوع در آهنگهایی با مضمون جدایی و دوری از معشوق و … است که مردم با آن دست میزنند.
ترانهسرای آهنگ مهر ایران از سالار عقیلی پیرامون نقد آثار گفت: ترانهسرا باید به خوبی وزن را بشناسد و سکتههای وزنی شعرش را بداند. آهنگسازها اصطلاحی بین خودشان دارند که میگوید این ترانه ملودی خورش خوب نیست. منظور آهنگسازها از این جمله سکتههای زیادی است که در یک ترانه وجود دارد.
او در خصوص یکنواختی برخی ملودیها به ترانهسرایان پیشنهاد داد: برخی آهنگسازها کمتر بدنبال کشف ملودیهای متفاوت میروند و این از یکنواختی وزن ترانههایی است که به دستشان میرسد. ترانهسرا با تغییر وزن در ترجیع بند به آهنگساز فشاری وارد میکند که راحتتر یک ملودی متفاوت ارائه دهد و این در جهت پیشبرد پروژه اثر مثبتی دارد.
سابیر هاکا، شاعر کتاب میترسم بعد از مرگ هم کارگر باشم، صحبتهایش را در خصوص تجربیات شاعران با جملهای از نیچه آغاز کرد: اگر کسی بهشتی را دارد نیرویش را بی شک از جهنم درونش بدست آورده. این جمله یعنی من شاعر اگر شعری خلق میکنم باید رنج و شفقت آن را چشیده باشم و سختیهایش را به جان خریده باشم.
عبدالجبار کاکایی، مجری برنامه هم اضافه کرد: مولانا هم پیشتر در اینباره گفتهاست:
راه جان مر جسم را ویران کند
بعد از آن ویرانی آبادان کند
کرد ویران خانه بهر گنج زر
وز همان گنجش کند معمورتر
محمدرضا نعمتی، علی منصوری، آرش شفاعی و زهرا کاظمی از شاعران مهمان این نشست بودند که به شعرخوانی پرداختند.
سابیر هاکا در حاشیه نشست پیرامون تجربیات شاعران به خبرنگار ترنم شعر گفت: وقتی من میگویم نظام سرمایهداری جلوی تجربه شاعران ایستاده یعنی اینستاگرامی هست که با محدودیتهایی تصاویر کنترل شدهای را نشان ما میدهد و شاعر بجای اینکه با وجود خود موضوعی را درک کند و بدنبالش برود به چیزی که میبیند اکتفا میکند اما غافل است که چیزی که میبیند همان چیزی است که نظام سرمایهداری میخواهد. شاعر تحت تاثیر دیدههایش اثری خلق میکند و اینگونه شاعری میشود که در جهت پیشبرد اهداف نظام سرمایهداری شعر گفتهاست.
در انتهای این نشست به امید کوشکی در بخش شعر نو ، علی تهرانی در بخش ترانه و مریم حقجو در بخش کلاسیک به عنوان بهترین آثار هر بخش جوایزی اهدا شد.
نشست عصر شعر و ترانه اولین پنجشنبه هر ماه با مدیریت عبدالجبار کاکایی در فرهنگسرای ارسباران برگزار می شود. ضمن اینکه حضور برای علاقمندان آزاد و رایگان است.
خبرنگار: محمدرضا داداشی
عکس: نشست شعر و ترانه